Εκδήλωση στον Αρχαιολογικό χώρο των Αβδήρων

 

H Εφορεία Αρχαιοτήτων Ξάνθης συμμετείχε για τρίτη χρονιά στην πανελλήνια δράση του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού «Όλη η Ελλάδα ένας Πολιτισμός» με την μουσική παράσταση σύγχρονου πολιτισμού απο την εταιρεία παραγωγής Creativa  στον Αρχαιολογικό Χώρο των Αβδήρων «Η τελετουργία του αμανέ» στις 19 και 20 Αυγούστου.

Η συνθετική ιδέα της μουσικής παράστασης αφορά έναν αμανέ δομημένο πάνω σε έναν διαδραστικό αυτοσχεδιασμό ο οποίος συνδέεται με την ελληνική ποίηση της γενιάς του 30. Η μουσική κινήθηκε τόσο στο πλαίσιο του ιστορικού/παραδοσιακού αμανέ όσο και πέραν αυτού, ανοίγοντας χώρο και σε πιο σύγχρονους και ελεύθερους μουσικούς πειραματισμούς. Στόχος ήταν να υπογραμμιστεί το γεγονός ότι δεν πρόκειται για μουσειακή μουσική παράδοση αλλά για μια εν δυνάμει ζωντανή φόρμα, που μπορεί να λειτουργεί στο παρόν ακόμα και έξω από το πλαίσιο της ιστορικής της ακμής. Αντίστοιχα, σε επίπεδο στιχουργικού περιεχομένου τηρηθηκε επίσης η φόρμα του αμανέ, αλλά, στη θέση της λαϊκής ανώνυμης ποίησης, χρησιμοποιήθηκα αποσπάσματα από τη λεγόμενη λόγια/«έντεχνη» ποίηση της εποχής.

Σημείωμα του σκηνοθέτη

Όπως γίνεται φανερό από τη σχετική δισκογραφία, αλλά και από το πλήθος των αναφορών που υπάρχουν σε αυτόν, ο αμανές σφραγίζει με την παρουσία του τη μουσική της Σμύρνης πριν τη μικρασιατική καταστροφή. Μετά το 1922, στο πλαίσιο του κεμαλικού προγράμματος εξευρωπαϊσμού της Τουρκίας, το είδος του αμανέ απαγορεύεται. Ωστόσο, μέσω των Μικρασιατών προσφύγων μεταφέρεται στον ελλαδικό χώρο, όπου συνεχίζει να αναπτύσσεται περίπου για μια δεκαετία, δεχόμενος και άλλες επιρροές.

Ο αμανές αποτελείται από ένα δίστιχο με θεματολογία που περιλαμβάνει τον ανεκπλήρωτο έρωτα, τον χωρισμό, την αρρώστια και τον θάνατο. Ο άρρητος προσωπικός αλλά και κοινωνικός πόνος αποκτά φωνή μέσω του περίτεχνου αμάν – ο πόνος παίρνει σχήμα, εκφράζεται στον κόσμο ως αντικείμενο, γίνεται αναγνωρίσιμος και περατός. Ως έκφραση του πόνου, ο αμανές στοχεύει στο να εκτονώσει ένα κατακλυσμιαίο ψυχικό φορτίο και να θεραπεύσει τόσο τον ίδιο τον τραγουδιστή όσο και τους κοινωνούς της μουσικής τελετής, που συχνά συμπάσχουν έχοντας διαπιστώσει την κοινή τους μοίρα, την κοινό-τοπία του πόνου.

Η θεατρική performance που θα συνοδεύει τη μουσική παράσταση θα προσπαθήσει να μας κάνει όλους κοινωνούς ενός βαθύτερου υπαρξιακού αιτήματος, με έναν τρόπο που φιλοδοξεί να είναι θεραπευτικός. Το σώμα θα ξεκινήσει να πλανάται κενό και άδειο έως ότου η μουσική το ενεργοποιήσει σιγά-σιγά ώστε «να καταφέρει να βρει την ψυχή του», να ζωντανέψει λυτρωτικά, να αποκτήσει κι εκείνο φωνή. Άλλωστε, σύμφωνα με την ανάγνωσή μας, το σχήμα του ξεριζωμού της ψυχής μας από το σώμα και η εκ νέου αναζήτηση του σώματος ως χωρικής πατρίδας αποτελεί –συγχρόνως– μια αλληγορική πράξη για το ίδιο το τραύμα του ξεριζωμού των προσφύγων και τη δύσκολη ένταξή τους στον ελλαδικό χώρο.

Συντελεστές

Ιδέα – Σύνθεση: Ευγένιος Βούλγαρης

Στιχουργική επιλογή: Ευγένιος Βούλγαρης – Βασίλης Βανταράκης

Μουσικοί:

Σαβίνα Γιαννάτου (Τραγούδι – Κίνηση)

Ευγένιος Βούλγαρης (Yayli Tanbur – Ούτι – Φωνή)

Χάρης Λαμπράκης (Ney)

Ουρανία Λαμπροπούλου (Σαντούρι)

Ανδρέας Λινός (Viola Da Gamba)

Ηχογραφημένη απαγγελία:

Σοφία Χιλλ, Στέλιος Σοφός

Σκηνοθετική Επιμέλεια: Ασπασία Λυκουργιώτη

Παραγωγή: Creativa – Σόνια Χαραλαμπίδου